-
1 высокий
1. прил.бейек, оҙон, ҡалҡыу2. прил.юғары, күтәренке3. прил.юғары, ҙур, хөрмәтле4. прил.юғары, бөйөк, оло, тәрән5. прил.о языке, стиленескә, юғары, тантаналы6. прил.о звукахнәҙек, юғары -
2 сумасшедший
1. прил.аҡылдан яҙған, тиле, диуана, хыялый2. в знач. сущ. м и ж сумасшедший и сумасшедшаяаҡылдан яҙған кеше, диуана (кеше)3. разг.; прил.безрассудныйаҡылһыҙ, дыуамал4. разг.; прил.исключительный по величине, силе, степени проявлениясиктән тыш ҙур (юғары), аҡылға һыймаҫлыҡ -
3 начальство
1. с собир.башлыҡтар, етәкселәр2. с разг.башлыҡ, етәксе3. сетәкселек -
4 матковозка
һарыҡ ташығысРусско-башкирский словарь терминов животноводства > матковозка
-
5 купание овец
һарыҡтарҙы ҡойондороуРусско-башкирский словарь терминов животноводства > купание овец
-
6 белый
1. прил.аҡ2. прил.очень светлыйаҡ, аҡһыл һары, етен төҫлө, аҡ тәнле3. прил.контрреволюционныйаҡ4. прил. в знач. сущ. мн. белыешашки, шахматные фигуры светлого цвета в отличие от чёрныхаҡтар5. прил.как составная часть некоторых зоологических и ботанических названийаҡбелый билет — аҡ билет (сәләмәтлеге насар булыу сәбәпле, хәрби хеҙмәттән азат ителеү хаҡындағы документ)
белая кость ирон. — аҡһөйәк (юғары ҡатлам кешеһе)
белое мясо — аҡ ит (быҙау йәки тауыҡ, күркә ите)
доводить до белого каления — ҡанға тоҙ һалыу, ҡанды ҡыҙҙырыу, шартлар хәлгә еткереү
принимать белое за чёрное — аҡты ҡара тиеү, аҡты ҡара итеп күреү
-
7 сортовой
1. прил.юғары сортлы (сифатлы), сортлы2. прил.сорт...ы -
8 сторона
1. жяҡ, тараф, йүнәлеш2. жсит, ян-яҡ3. ж разг.яҡ, юл, ил4. жяҡ, ян5. ж мат.яҡ, ҡыр6. ж прил.яҡ, сифат7. ж мн. стороныяҡтарстоять в стороне: — 1) (кешеләрҙән) ситтә тороу
2) (кешеләр менән) аралашмау, айырымланыу; со стороны — яғынан, тарафынан
с одной стороны..., с другой стороны — бер яҡтан..., икенсе яҡтан
встать на сторону — кемдеңдер яғына сығыу, яҡлы булыу
-
9 разойтись
1. сов.уйти в разные местатаралыу, таралышыу2. сов.оказаться раскупленнымһатылып (таралып) бөтөү3. сов.израсходоватьсятотонолоп бөтөү4. сов.распространитьсятаралыу5. сов.көсәйеп (шәбәйеп) китеү6. сов.приобрести большую скоростьшәбәйеп (ҡыҙып, ҡыҙыулап) китеү, шәбәйеү7. сов. перен.увлечьсяярһыу, ҡыҙыу, ярһып (ҡыҙып) китеү8. сов.рассеятьсятаралыу, юғалыу9. сов.разгладитьсябөтөү, яҙылыу10. сов.раствориться, растаятьиреү, иреп бөтөү11. сов. с кем-чемне встретиться в путиаймылышыу, аймылыш булыу, осрашмау12. сов.бәйләнеште өҙөү, ташлашыу, айырылышыу13. сов.не совпастьтура килмәү, айырылыу14. сов.разделиться на несколько частейайырылыу, тармаҡланыу15. сов.разъединитьсяайырылып китеү, асылыу, (асылып) китеү -
10 гора
1. жтау2. ж мн. горыгорная местностьтауҙар, таулы урын3. жчего, из чегомножествотау-тау, өйөм-өйөм, бик күпне за горами — артыҡ алыҫ түгел, яҡында
в гору идти (подниматься) — юғары күтәрелеү, эш-хәл шәпкә китеү, уңыштарға ирешеү
под гору идти (катиться и т.п.) — түбән төшөү, кирегә китеү (уңышһыҙлыҡтарға осрау)
пир горой — мул һый, хан туйы
стоять (встать, стать) горой за кого-что — кемдер (ниҙер) өсөн ныҡ тороу, кемделер (ниҙелер) үлеп яҡлашыу
-
11 гриф
I1. мгрифборонғо мифологияла арыҫлан кәүҙәле, бөркөт ҡанатлы, бөркөт йәки арыҫлан башлы хайуан2. м зоол.грифемтек менән туҡланған йыртҡыс ҡошIIм; муз.грифҡыллы музыка ҡоралдарының ҡыл тартып ҡуйылған тар өлөшө1. мгрифҡултамға йәки ҡулъяҙманың һүрәте төшөрөп яһалған мөһөр һәм шундай мөһөр менән яһалған баҫма, оттиск2. мгрифдокументтың, баҫманың тышына йәки титул битенә яҙылған махсус яҙыу -
12 желтеть
1. несов.становиться жёлтымһарғайыу, һары төҫкә инеү2. несов.виднеться – о жёлтомһарғайып тороу, һары булып күренеү -
13 морщина
ж; прям., перен.йыйырсыҡ, һыр, сырыш -
14 нарезать
1. сов. что, чегокиҫеү, ҡырҡыу, турау, телеү2. сов. что, чегоҡырҡып әҙерләү, әҙерләп ҡуйыу3. сов. что, чегоразделить на участкибүлеү, бүлеп биреү, киҫеү, ҡырҡыу4. сов. что, кого-чегозарезатьһуйыу, салыу5. сов. что; тех.сделать нарезы, резьбубормалау, һырлау6. сов.причинить боль давлением, трениемҡырҡыу7. несов. см. нарезать 1-3, 5, 6 -
15 болтать
I1. несов. чтовзболтатьболғатыу, бутау2. несов. чемһелкеү, һелкетеү3. несов.кого-что безл.; разг.покачивать из стороны в сторонусайҡау, сайҡатыу, бәүетеүII1. несов.; разг.что и без доп.юҡ-бар һөйләү, гәп (сафсата, ләстит) һатыу, лаҡылдау, ләпелдәү, таҡылдау2. несов.; разг.проговариватьсяәйтеп һалыу, яңылыш әйтеп (һөйләп) ташлау, ысҡындырып ебәреү3. несов.; разг.бегло говорить на каком-л. иностранном языкеһөйләшеү, һөйләшә алыу (белеү) -
16 бурлацкий
-
17 взметнуть
1. сов.кого-что(ҡапыл) өҫкә осороу, юғарыға ырғытыу, һауаға сөйөү, аҡтарып ташлау2. сов. чемвзмахнутьһелтәү, сайҡау, сөйөү -
18 гореть
1. несов. в разн. знач.яныумасло горит на сковороде -табалағы май яна; лампочка горит — лампочка яна
2. несов. разг.яныу, юҡҡа сығыу3. несов.яныу, балҡыу4. несов.яныу, ҡыҙарыу5. несов.преть, гнитьяныу, ҡыҙыу6. несов.обычно чемяныу, бик ныҡ теләү7. несов.на ком-чём; разг.быстро изнашиватьсятетелеү, тиҙ туҙыу -
19 грубошёрстный
1. прил.шырт (ҡаты) йөнлө2. прил.шырт (ҡаты) йөндән эшләнгән (һуғылған) -
20 департамент
1. мдепартаментФранцияла, ҡайһы бер дәүләттәрҙә административ-территориаль берәмек2. мдепартаментреволюцияға тиклем Рәсәйҙә һәм ҡайһы бер илдәрҙә юғары дәүләт учреждениеларының министрлыҡ бүлеге3. мдепартаментАҠШ-та тышҡы эштәр, сауҙа һ.б. министрлыҡтар
См. также в других словарях:
ақтөбе жоғары әскери авиация училищесі — Екі мәрте Кеңес Одағының Батыры Т.Бигелдинов атындағы Ақтөбе жоғары әскери училищесі 1974 ж. ашылған. Алғашқыда Ақтөбе азаматтық авиация жоғары ұшқыштар училищесі деп аталған. Ол мынадай мамандықтар бойынша офицерлер дайындайды: ұшу аппараттарын… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
атыз-арық — (Шымк., Шәу.) егін суаратын кішкене арықтар. Ертедегі түркі жазба ескерткіштерінде атыз екі арық арасындағы, егістік жер (ДТС, 67); атыз егістік жер, егін (С. Мал., ПДПМК, 91) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
орта арық — (Шымк., Шәу.) үлкен арықтан шығып, әрбір колхозға кететін арықтар. О р т а а р ы қ п е н әрбір колхозға су кетіп жатыр (Шымк., Шәу.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жоғары әскери тәртіп — (Высокая воинская дисциплина) барлық әскери қызметшілердің заңдар мен әскери жарғылардың талаптарын білуі және мүлтіксіз сақтауы; – әскери бөлімде (бөлімшеде) ішкі тәртіпті қолдану, күн тәртібін және барлық әскери қызметшілердің қызметтік уақыт… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
бәдірін арық — (Шымк., Шәу.) егіс даласына тарайтын ұсақ арықтар … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
құлақ арық — (Шымк., Шәу.; Жамб.: Шу, Мер.) егіс даласына тарайтын арықтар … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қылша арық — (Шымк., Қызылқ.) егіс даласына тарайтын ұсақ арықтар. Суармалы бидайды қ ы л ш а а р ы қ арқылы суарамыз (Шымк., Қызылқ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
оқшауланған аспаптар мен газтұмылдырықтар — (Изолирующие приборы и газтұмылдырығы) О.а.п дың сүзгілі газтұмылдырықтан айырмашылығы олар тыныс мүшелерін айналадағы атмосферадан толық оқшаулайды. О.а.г да дем алу мүмкіндігі олардағы сығылған түрдегі (КИП 7, КИП 8) немесе химиялық қосылыстар… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
күйек алу — Қой отарына қошқар қосу. Бұл үшін саулықтар іріктеліп отар құрылады да, оларға асыл тұқымды қошқарлар белгіленеді. Асыл тұқымды қой шаруашылықтарында тұсақты тұңғыш рет күйекке 2,5 жасында (басқа шаруашылықтарда 1,5 жасында) қосқан пайдалы.… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
өткел — (Переправа) әскерлердің су бөгеттерінен (өзендерден, каналдардан, көлдерден, шығанақтардан, бұғаздардан, су қоймаларынан және т.б.) өтуі; су бөгеттерінің өтуге арналып жабдықталған тұсы. Қарсыластың басып алған жағалауына әскердің өтуі соғыса өту … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
